Venice: Khai giảng Năm học mới của Viện Nghiên cứu Đại kết Thánh Phanxicô Assisi, con người của đối thoại và hy vọng

Nhân dịp Bát Bách Niên (800 năm) ngày qua đời của Thánh Phanxicô Assisi, chủ đề của Diễn văn Khai giảng năm học mới 2025-2026 đã được lấy cảm hứng từ ngài: "Phanxicô Assisi (1226-2026), con người của đối thoại và hy vọng". Bài diễn văn đã được Anh Massimo Fusarelli, Tổng Phục vụ Dòng Anh em Hèn mọn, trình bày một cách hết sức sâu sắc. Chúng ta thật vinh dự vì sự hiện diện của anh.

Nhiều chủ đề đã được diễn giả đề cập, giúp chúng ta tái khám phá tính thời sự mang tính ngôn sứ của Người Nghèo Hèn (Poverello) thành Assisi. Ngài là con người của đối thoại và hy vọng, trong một thời đại bị hằn sâu bởi những chia rẽ vẫn còn đó, bởi những xung đột xé nát nhân loại và bởi một cuộc khủng hoảng sinh thái chưa từng có.

Trước hết, đó là điểm khởi đầu, khoảnh khắc nền tảng của ơn gọi Phan Sinh: cuộc gặp gỡ "thân xác", cụ thể, gây xáo trộn của Thánh Phanxicô với người phong cùi và cuộc sống chung của ngài với những người bị loại trừ. Điều đó cấu thành mô thức (paradigm) của mọi mối quan hệ đích thực và mọi cuộc đối thoại đích thực, bởi vì đó là sự chấp nhận để bản thân được biến đổi bởi cuộc gặp gỡ với người khác, đặc biệt là với người bị loại trừ.

Tổng Phục vụ nhắc nhở chúng ta rằng trong linh đạo của Phanxicô Assisi, đối thoại trước hết là một hành động của Ba Ngôi: Chúa Cha, Đấng "trong Ba Ngôi hoàn hảo và trong Đơn nhất giản dị" đang sống, hiển trị và được tôn vinh (FF 233), nghĩa là, Chúa Cha tự hiến mình hoàn toàn trong Chúa Con, và Chúa Con đáp lại trong tình yêu của Chúa Thánh Thần. Nếu chính Thiên Chúa là đối thoại, thì đối thoại không phải là một chiến lược mục vụ đơn giản hay một phương pháp truyền thông, mà là sự tham dự vào chính sự sống của Thiên Chúa. Từ góc độ này, phong trào đại kết (Ecumenism) trở thành một biểu hiện của hành động Ba Ngôi mà Giáo hội thực hiện.

Anh cũng nhắc lại rằng sự khó nghèo là điều kiện cho phép một cuộc đối thoại đích thực có thể xảy ra. Thánh Phanxicô đã thể hiện lô-gích Tin Mừng về tinh thần hèn mọn (minority) và khó nghèo như một phong cách đối thoại: sự khó nghèo của người Kitô hữu hèn mọn (minor) là sự khó nghèo mà nhờ đó, họ sống trút bỏ mọi tham vọng thống trị, ngay cả đối với chân lý. Họ đối thoại như một người hành khất đi tìm chân lý, xem chân lý không phải là "người mẹ kế mang đến sự chết" mà là "người mẹ ban sự sống".

Lựa chọn của Thánh Phanxicô để sống inter minores (giữa những người bé mọn), giữa những người rốt hết, về cơ bản là một lựa chọn mang tính Giáo hội học (ecclesiological) và Cánh chung học (eschatological). Trở nên bé mọn có nghĩa là từ bỏ mọi hình thức thống trị, có nghĩa là đón nhận quan điểm của những người rốt hết như một lối giải thích (hermeneutic) thực tại. Viễn cảnh này thấm đẫm hy vọng vì nó đảo ngược lô-gích của thế gian: không phải người quyền thế làm nên lịch sử, mà chính là những người bé mọn, người nghèo, người bị loại trừ. Nước Thiên Chúa được loan báo ở các vùng ngoại biên của thế giới.

Anh Massimo Fusarelli kết luận bằng cách chỉ ra một số con đường hứa hẹn cho phong trào đại kết được truyền cảm hứng từ vị thánh thành Assisi:

1.     Tinh thần hèn mọn như một phương pháp đại kết, chống lại những tuyên bố về sự vượt trội và sự phòng thủ cứng nhắc về căn tính vốn đã làm nặng nề cuộc đối thoại giữa các Giáo hội;

2.     Tình huynh đệ phổ quát như một chân trời, như một nền tảng nhân học và đạo đức cho đối thoại đại kết và liên tôn;

3.     Sự ưu tiên của cử chỉ cụ thể, vượt lên trên lời nói, như một cách hùng hồn để làm chứng chung trong đức ái hầu bước đi hướng tới sự hiệp thông;

4.     Cầu nguyện chung như một khoảnh khắc ưu tuyển cho các Giáo hội Kitô khác nhau, báo trước sự hiệp nhất trọn vẹn mà chúng ta vẫn đang tìm kiếm trong lịch sử;

5.     Đào tạo và đổi mới thần học, có khả năng giữ cho paradosis (sự truyền thừa sống động) của kerygma (lời rao giảng cốt lõi) luôn sống động.

Tám thế kỷ sau khi ngài qua đời, Thánh Phanxicô Assisi tiếp tục thách thức Giáo hội và thế giới bằng lời ngôn sứ về tình huynh đệ, đối thoại và hy vọng. Cuộc đời của ngài không phải là một tấm gương để chiêm ngắm với sự hoài cổ, mà là một lời mời gọi cần được đón nhận trong hiện tại.

Nguồn: www.isevenezia.it