Cần một nền thần học từ trên cao của thập giá và quỳ gối trước tha nhân
Đức Thánh Cha nhắc lại phân khoa ra đời xuất phát từ ơn gọi Giáo hội mạnh mẽ, ở khu vực Địa Trung Hải đầy thách đố. Điều này đặt ra cho thần học những thách đố: đối thoại liên tôn với Hồi giáo và Do Thái giáo, bảo vệ phẩm giá con người của Biển chúng ta, sức mạnh văn hoá và xã hội của lòng đạo đức bình dân.
Tiếp đến, trích Tin Mừng Matthêu (Mt 4, 18-22), thuật lại việc Chúa Giêsu đi dọc Biển hồ Galilê quan sát các ngư phủ lưới cá. Và từ lưới cá, Chúa mời gọi các ông lưới người, Đức Thánh Cha nói: “Nhiệm vụ của nền thần học Địa Trung Hải là dệt nên những mạng lưới cứu độ, mạng lưới Tin Mừng với lối suy nghĩ và yêu thương của Chúa Giêsu, được xây dựng bằng những sợi chỉ ân sủng và đang xen với lòng thương xót Chúa, nhờ đó Giáo hội có thể tiếp tục, ngay cả ở Địa Trung Hải, là dấu chỉ và khí cụ cứu rỗi cho nhân loại. Và đây là cách mà thần học có thể yêu thương, có thể trở thành bác ái”.
Ở điểm này, theo Đức Thánh Cha đó chính là thần học của thập giá. Thực vậy, từ đỉnh cao thập giá, thần học gia được thôi thúc nhìn vào thực tại con người bằng đôi mắt của Người tự hạ mình đến mức trở nên bé nhỏ nhất trong loài người, từ bỏ những đặc quyền thần linh và trở thành bé nhỏ nhất.
Ngài nói: “Do đó, tôi thích nghĩ về một bước nhảy vọt của sự gần gũi, hoàn thành bước nhảy vọt của đức tin, để không trở thành người đứng ban công của lịch sử, nhưng là người dệt nên những mạng lưới biết cách gắn kết nhân tính của Chúa Kitô và Tin Mừng Người”.
Đối với vùng đất vẫn còn bị mafia tàn phá nặng nề, Đức Thánh Cha nói thần học đòi hỏi và bao gồm chứng tá hy sinh đến mức trao ban mạng sống, như cha Pino Puglisi và ba thẩm phán của khu vực. Đó là những giáo sư đích thực của công lý, mời gọi thần học, ngang qua những lời của Tin Mừng, cứu văn hoá của một vùng đất vẫn còn bị đánh dấu bởi tai hoạ mafia.
Hơn nữa, cần một thần học đắm mình trong lịch sử và làm cho lòng bác ái Chúa Kitô toả sáng. Vì thế, việc khởi xướng các công trình nghiên cứu thần học và xã hội về sự tha thứ, hợp pháp, kiên nhẫn và thánh thiện là điều cần thiết, khởi đi từ sự sáng tạo, một phòng thực nghiệm thần học và xã hội thực sự của tha thứ, vì một cuộc cách mạng công lý thực sự.
Kết thúc sứ điệp Đức Thánh Cha nhắn nhủ rằng Địa Trung Hải cần một nền thần học sống động, một thần học từ trên cao của thập giá và quỳ gối trước tha nhân, sử dụng những lời khiêm nhường, đơn giản, căn bản, để giúp mọi người hướng đến lòng trắc ẩn, và lời dạy yêu thương để tạo nên một lịch sử mới nhưng bắt nguồn từ lịch sử của dân tộc.
