Thư Cha Tổng Phục Vụ Dòng Anh Em Hèn Mọn - đại lễ Thánh nữ Clara Assisi 2017
ĐẠI LỄ THÁNH NỮ CLARA ASSISI 2017
Thư Cha Tổng Phục Vụ Dòng Anh Em Hèn Mọn
“… với bước chân nhanh nhẹn và bước đi nhẹ nhàng…”
(x. 2TAg 12)
Chị em thân mến,
Nguyện xin Chúa ban bình an cho chị em!
Đại lễ mừng kính Mẹ Thánh Clara là một cơ hội giúp chúng ta suy tư về những vấn đề hiện nay, vốn là một thách đố thực sự đối với lối sống của chúng ta và việc bước theo Đức Giêsu Kitô, Chúa chúng ta. Thời đại của chúng ta là một thời đại phức tạp; thời đại ấy đòi hỏi chúng ta phải có khả năng đọc các biến cố và khám phá những cách thức mới để thể hiện đoàn sủng chúng ta sao cho trung thành, bằng cách bước đi với những người nữ và người nam trong thời đại chúng ta và nói cho họ nghe những lời xót thương và hy vọng. Chúng ta đang bị bao vây bởi các cơn khủng hoảng, trên bình diện xã hội cũng như cá nhân – và chúng ta đâu thoát khỏi những cơn khủng hoảng ấy. Những nỗi khó khăn ấy cũng chạm đến cuộc sống chúng ta và các cộng đoàn chúng ta.
Chúa có thể dạy chúng ta xem những cơn khủng hoảng ấy như những cơ hội; chúng ta hãy cùng nhau lắng những gì Kinh Thánh đã đề nghị và thánh nữ Clara đã làm chứng.
Khi Anh em Hèn mọn chúng tôi đã chọn chủ đề cho Hội Đồng Dòng Mở Rộng được cử hành trong năm sau, chúng tôi đưa ra ba khái niệm chủ chốt sau đây: Lắng nghe, biện phân và hành động. Chị em thân mến, tôi nghĩ rằng những từ ấy cũng có ý nghĩa đối với các chị em. Chị em cũng được yêu cầu phải đương đầu với những thách đố mới, phải đáp lại những đòi hỏi đáng lo và phức tạp, và trong thực tế phức tạp ấy, chị em được mời gọi phải trung thành với lối suy nghĩ theo tinh thần Phúc Âm của Mẹ Hội Thánh.
LẮNG NGHE
Kinh Thánh thì đầy dẫy những lời mời gọi lắng nghe; kẻ tin thì biết cách lắng nghe, nhận ra tiếng nói của Chúa và từ đó, họ biết đáp lại tiếng Chúa một cách tích cực. Sách Tông Đồ Công Vụ nói một cách hùng hồn về việc các Kitô hữu tiên khởi đã chăm chú lắng nghe tiếng Chúa trong những hoàn cảnh khác nhau. Chẳng hạn như đoạn Kinh Thánh nói đến việc Thánh Thần không cho phép các môn đệ rao giảng Tin Mừng tại Asia, và trong thị kiến sau đó, các môn đệ được thúc đẩy đi Macedonia (x. Cv 16,6-10). Lời Thiên Chúa thì chỉ đường và Thánh Thần thì dẫn đường; những điều ấy được chuyển tải qua các biến cố trong cuộc sống, các tình huống và nhờ những trực giác của con tim.
Như lời tường thuật của chị em thánh nữ Clara, thánh nữ cũng đã biết thể hiện một tư thế lắng nghe liên tục. Lắng nghe Thiên Chúa trong thinh lặng và qua việc cầu nguyện liên lỉ; quan tâm lắng nghe chị em, nhận biết những nỗi đau khổ và thất vọng của chị em “nhờ Thần Khí”, ngay cả khi chị em không bày tỏ nhu cầu một cách công khai (x. Tiến trình phong thánh 2,23); lắng nghe và chia sẻ những nỗi sợ hãi của anh chị em đồng bào, khi họ có nguy cơ bị địch thù tấn công (x. Tiến trình phong thánh 3,19).
Chị em cũng phải lắng nghe với thái độ tự nguyện và chăm chú, bắt nguồn từ mối tương quan thầm lặng với Thiên Chúa, cũng như việc chia sẻ với chị em. Chị em lắng nghe như thế, khi chị em tập họp chung quanh Lời Thiên Chúa và cùng nhau đương đầu với bất cứ điều gì xảy đến trong cuộc sống chị em. Chị em nên lắng nghe với thái độ tỉnh thức, cởi mở và khách quan; nên lắng nghe một cách tích cực, khôn ngoan, thông minh và có khả năng đi xa hơn dáng vẻ bên ngoài; nên lắng nghe với thái độ thông cảm, duyên dáng và nhiệt tình. Nếu chúng ta phải thật lòng lắng nghe những điều Thánh Thần đang nói trong cuộc sống hàng ngày trầm lặng, chúng ta cần phải an tâm với căn tính của mình và sẵn sàng trở nên người lữ hành được hướng dẫn bởi những lời hứa mà Thiên Chúa lặp đi lặp lại mỗi ngày với chúng ta. Thái độ lắng nghe giúp chúng ta chuyển động, nhưng thỉnh thoảng cũng làm cho chúng ta khó chịu, khi việc lắng nghe thúc đẩy chúng ta ra khỏi mình và sự an toàn của mình, đặt ra những câu hỏi mà chúng ta phải đưa ra những câu trả lời mới mẻ.
PHÂN ĐỊNH
Nếu lắng nghe tiếng nói của Thiên Chúa qua những thực tế phức tạp hôm nay là bước thứ nhất trong việc đáp lại ơn gọi của chúng ta và tìm thấy hướng đi của hành trình, thì bước kế tiếp là toàn bộ phạm vi phân định. Tiếng nói của Thiên Chúa và những dấu chỉ mà chúng ta nhận thấy trong lịch sử đang trải ra trước mắt chúng ta, phải được diễn giải, khảo sát và hiểu sao cho chính xác. Phân định là một điều cần thiết, cấp bách và tinh tế, và chẳng phải ngẫu nhiên mà Đức Giáo Hoàng Phanxicô đã nêu bật tiến trình phân định như một hoạt động đáng thực hiện với thái độ kiên nhẫn và bền chí.
Một lần nữa, các cộng đoàn Kitô hữu tiên khởi chỉ cho chúng ta biết cách thực hiện một phương pháp Tin Mừng, bao gồm việc tranh luận, đọc Lời Chúa và trao đổi về Lời Chúa, cầu nguyện và sẵn sàng đặt câu hỏi, và mưu cầu ích chung. Nền tảng của tiến trình phân định chính là việc các cộng đoàn Kitô hữu tiên khởi nhận thức về quà tặng Thánh Thần và ân sủng năng động của Người, cũng như việc họ thường xuyên tập họp lại với nhau để đương đầu với những thách đố. Họ trao đổi với nhau một cách trong sáng và chân thành, tin tưởng lẫn nhau, diễn giải thực tại một cách khôn ngoan và chăm chú lắng nghe Kinh Thánh. Tiến trình đó đã giúp cộng đoàn lấy những quyết định nhằm giải quyết xung đột, cổ võ sự tự do và trách nhiệm, đồng thời mang lại niềm vui và sự khích lệ cho anh chị em (x. Cv 15,1-35).
Nhiều lần trong cuộc đời, thánh nữ Clara đã phải phân định một cách thận trọng và quả quyết. Chẳng hạn như việc thánh nữ đã trao đổi một cách thẳng thắn và xây dựng với Đức Hồng Y Ugolinô, sau này trở thành Đức Giáo Hoàng Gregoriô IX, về tính chất độc đáo của lối sống tại cộng đoàn San Đamianô, cũng như mối tương quan của cộng đoàn ấy với cơ cấu Giáo Hội. Cuộc trao đổi ấy không chỉ liên quan đến niềm xác tín của thánh nữ, mà còn liên quan đến nhận thức của thánh nữ về nhiệm vụ bảo vệ ơn gọi mà thánh nữ đón nhận từ Chúa Cha giàu lòng Thương Xót (x. DC 2). Nhận thức ấy đã được nuôi dưỡng bằng đời sống cầu nguyện – tương quan liên lỉ với Chúa Cha, gắn bó với Chúa Kitô và hiệp nhất với Chúa Thánh Thần. Đối với thánh nữ Clara, cầu nguyện không phải là một hành động khép kín, nhưng là hành động mở rộng, khi chúng ta để cho mình được thấm nhuần niềm say mê và đức ái vô biên của Chúa Kitô. Vì thế, thánh nữ xem thực tại cụ thể là nơi nhận biết và thực thi Thánh Ý Thiên Chúa. Thánh nữ xem các nhu cầu của chị em, sự mỏng giòn mà thánh nữ trải nghiệm nơi chính bản thân và nơi người khác, những sự thử thách và căng thẳng khác nhau là những cơ hội, chứ không phải là chướng ngại vật. Trong những cơ hội ấy, đoàn sủng chiêm niệm có thể đan xen với đoàn sủng bác ái, và cùng đưa đến việc biện phân. Luật Dòng thánh Clara (4,15-18) nhắc lại tầm quan trọng của Tu Nghị hằng tuần và cùng nhau tìm cách giúp mỗi chị em sống trọn vẹn ơn gọi của mình. Mỗi bước đi trong hành trình đã được xem xét trong thực tại cụ thể mỗi ngày.
Chị em thân mến, chị em cũng được mời gọi thực hiện tiến trình biện phân. Thực tế hôm nay đang đặt ra cho chúng ta những câu hỏi ngày càng càng sâu sắc hơn về ý nghĩa cuộc sống. Thời đại chúng ta là thời đại của vận tốc, âm thanh, và thông tin nhanh chóng phổ biến trên khắp hoàn cầu. Chúng ta sống trong một thời đại đang xảy ra những biến đổi nơi con người, vì kỹ thuật công nghiệp và truyền thông đại chúng. Trong những hoàn cảnh đó, đâu là ý nghĩa của sự thinh lặng và chiêm niệm vốn là một phần của lối sống chúng ta? Một mặt, sự phân rã, phân biệt tôn giáo và lợi ích nhóm là đặc điểm của thế giới chúng ta, nhưng mặt khác thế giới này cũng biểu lộ xu hướng đồng nhất và suy nghĩ theo nhóm. Nếu chị em được kêu gọi hướng tới sự hiệp nhất trong đa dạng, cả trên bình diện cá nhân và cộng đoàn – thì đâu là điều mà cuộc sống chị em có thể cung cấp cho một thế giới như thế? Đâu là những câu trả lời mà chúng ta có thể đưa ra? Làm sao chúng ta có thể đối thoại để cùng nhau phát triển? Làm sao chúng ta có thể bảo đảm rằng tính độc lập của đan viện không trở thành bức tường bảo vệ, nhưng là tài nguyên được cung cấp cho tiến trình phân định chung.
Tôi tin rằng đó là những câu hỏi mà chị em có thể nắm bắt với tinh thần tích cực, xác tín và hy vọng – vì tin rằng chúng ta đang được Thánh Thần hướng dẫn.
HÀNH ĐỘNG
Lắng nghe, phân định và cuối cùng là hành động. Hoạt động này được củng cố nhờ việc lắng nghe sâu sắc và thông minh, và nhờ việc biện phân nghiêm túc và cởi mở. Bằng cách đó mà sẽ xuất hiện những chọn lựa cổ võ sự sống, đó là những chọn lựa dũng cảm và táo bạo, đầy tính ngôn sứ như Phêrô, Giacôbê và Phaolô, là những tông đồ đã giúp Giáo Hội mở lòng đón nhận những điều mới mẻ, cởi mở tiếp đón lương dân (x. Cv 15,1-35).
Chúng ta phải hành động một cách tự nguyện và hiệu quả theo gương của thánh nữ Clara. Trong tư cách là một phụ nữ và Chị Em Thanh Bần, thánh nữ đã không ngần ngại xoa dịu cơn đau hông của một chị em, bằng cách nằm bên cạnh và cởi chiếc lúp để thổi hơi ấm cho người chị em (x. Tiến trình phong thánh 7,12). Thánh nữ cũng đã khao khát được ơn tử đạo tại Marốc, lòng đầy can đảm và khao khát hiến mình nhiều hơn nữa (x. Tiến trình phong thánh 6,6).
Chị em thân mến, chị em cũng hãy can đảm khi hành động! Ý thức về những thách đố và với sự tỉnh táo của những người tiếp đón tương lai với niềm hy vọng, trung thành và an tâm với ơn gọi của mình, chị em hãy can đảm chấp nhận rủi ro khi chọn lựa một lối sống có tính ngôn sứ. Đôi khi xảy ra những sự thay đổi trong cộng đoàn, vì không có chọn lựa nào khác. Trong trường hợp mà tình hình không thể tiếp tục như trước, những chọn lựa mà chúng ta quyết định có thể đã được suy xét kỹ càng hay hữu hiệu hay không. Tôi tự hỏi và cũng hỏi chị em liệu chúng ta có nhất thiết phải làm như thế không. Liệu chúng ta không thể chọn lựa sự thay đổi, được thúc đẩy bởi sự thay đổi và đi đến quyết định thay đổi, xuyên qua việc chia sẻ những xác tín và tìm kiếm sự thiện và sự sống sao? Liệu chúng ta không thể hành động với thái độ can đảm và tín thác, chấp nhận thách đố và sẵn sàng chịu mất một điều gì đó, ngõ hầu cuộc sống chúng ta có thể tiếp tục triển nở sao?
Nhiều cộng đoàn đang sống trong tình trạng lão hóa và mỏng manh, đó là những nhân tố đặt ra những câu hỏi liên quan đến tương lai của họ. Một số người thấy mình sống trong những hoàn cảnh khó khăn và được mời gọi sống chung với anh em và chị em mình dưới một hình thức mới. Các nhà huấn luyện được mời gọi phải bàn đến việc học tập những cách thức và ngôn ngữ mới, để duy trì cuộc đối thoại tích cực và có ý nghĩa với con người hiện nay; và khi người trẻ đến với chúng ta, họ cần phân định một cách chu đáo và được đồng hành một cách khôn ngoan. Chính cơ cấu của lối sống và cơ cấu đan viện của chị em cần phải được xem xét lại, khi những đòi hỏi của sự tự trị đã trở nên quá lớn, trong khi con đường phát triển tốt nhất là hiệp thông. Chúng ta tiếp tục được mời gọi thể hiện một đời sống viên mãn; chúng ta có thể cùng đáp lại lời mời gọi ấy và trao phó bản thân cho lời hứa của Thiên Chúa. Quả là điều tuyệt vời, nếu chúng ta cùng nhau đưa ra những chọn lựa một cách tự do và ý thức, khả dĩ thách thức chúng ta vượt qua những thông lệ đã được ấn định – để lấy những quyết định giúp chúng ta đón nhận những cách thức mới trong việc cổ võ sự sống, trung thành với Tin Mừng và những yếu tố cơ bản của căn tính: Đó là sự nghèo khó và tình huynh đệ mà thánh nữ Clara và thánh Phanxicô đã để lại cho chúng ta như một di sản.
Tôi xin chị em cầu nguyện cho anh em chúng tôi; anh em chúng tôi cũng đang thực hiện một hành trình lắng nghe, biện phân và hành động.
Nguyện xin Chúa Cha giàu lòng Thương Xót chúc lành cho mỗi chị em và cộng đoàn chị em. Ước gì Mẹ Hội Thánh luôn đồng hành với chị em.
Kính chúc chị em một ngày Đại Lễ an vui!
Roma, ngày 2 tháng 8 năm 2017,
Đại lễ Đức Mẹ Nữ Vương Các Thiên Thần
Tu sĩ Michael Anthony Perry, OFM
Tổng Phục Vụ và Tôi Tớ
(Chuyển ngữ: Antôn Nguyễn Ngọc Kính, OFM)